مطالعات دین، حوزه‌ای جذاب برای کسانی است که به درک ماهیت دین علاقه دارند و مایل هستند تا از زاویه‌ای جدید و بیرون از مرزهای باورهای خویش به دین نگاه کنند. مطالعات دین با نگاهی برون دینی در پی درک و توصیف ماهیت و منشا دین و نیز پیامدهای آن برای باورمندانش در زمینه‌های گوناگون است. مطالعات دین می‌تواند نظرگاه‌های متفاوتی چون روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، فلسفه، علوم شناختی و ... داشته باشد. در اینجا ما چند کتاب را که هر کدام از زاویه‌ای متفاوت دین را مورد مطالعه قرار می‌دهند آماده کرده‌ایم تا به علاقه‌مندان این حوزه، پیشنهاد دهیم. 5 کتاب برتر در حوزه مطالعات دین 1- عرفان و فلسفه از والتر ترنس استیس یکی از کتابهایی که در زمینه مطالعات دین جالب توجه است، کتاب عرفان و فلسفه از والتر ترنس استیس است که بهاءالدین خرمشاهی آن را به فارسی ترجمه کرده است. والتر. ت. استیس نویسنده و فیلسوف طبیعت‌گرا و تجربه‌گرای انگلیسی است اما با این حال قائل نیست که همه تجربه‌ها، قابل تحویل به تجربه حسی است.  عرفان و تجربه‌های عرفانی برآمده از آن، از حوزه‌های مهم مطالعات دین است. استیس نیز در کتاب عرفان و فلسفه به تجربه عرفانی چشم دارد و بر آن است تا دریابد «آنچه حال یا تجربه عرفانی نامیده می‌شود چه رابطه‌ای با مسائل فلسفه دارد». استیس در واکاوی تجربه‌های عرفانی به باورهای پیشینی و فهم عرفی از آن تکیه نمی‌کند و در گام نخست تلاش می‌کند تا روشن سازد که اساسا چه نوع تجربه‌ای عرفانی نامیده می‌شود و ویژگی‌های اصلی آن را تعیین و طبقه بندی کند؛ چرا که عرفان خود، واژه مبهمی است. استیس در کتاب فلسفه و عرفان، پس از توصیف نقادانه این تجربه‌ها، به سراغ پرسش‌هایی از این دست میرود؛ «آیا در جهان حضوری روحانی و بزرگتر از بشر هست؟ و اگر هست چگونه با بشر و با جهان به طور کلی ربط دارد؟ آیا می‌توانیم در عرفان، توضیحی در باب ماهیت نفس، کارکرد زبان، تمنای جاودانگی و سرانجام درباره سرشت و سرچشمه‌های تکالیف اخلاقی و مسائل اخلاق به معنای اعم پیدا کنیم؟» آیا اساسا تجربه عرفانی مانند تجربه حسی به واقعیتی عینی اشاره دارد، یا صرفا پدیده‌ای روانی و ذهنی است؛ به این معنا که عوالم و احوال عرفانی، آیا از وجود چیزی خارج از ذهن عارف حکایت می‌کند که مستقل از آگاهی او وجود دارد یا خیر؟ و اگر پاسخ آری باشد، نوع و نحوه وجود آن چیز چگونه است؟ البته استیس در پیشگفتار کتاب عرفان و فلسفه، این را یادآور می‌شود که در هیچ یک از زمینه‌های فرهنگی عرفان‌هایی که در کتاب طرح شده است، تبحر ندارد و کتاب را «در مقام فیلسوف می‌نویسد و نه عارف». و همین امر است که این کتاب را به گزینه بسیار خوبی برای مطالعات دین تبدیل می‌کند. البته تجربه‌های عرفانی منحصر به دین‌داران نیست و در کنار عرفای موحد و یا وحدت وجودی، عرفای ملحد هم وجود دارند که استیس به سراغ آنها نیز می‌رود.  کتاب عرفان و فلسفه به گوشه و کنار جهان سرک می‌کشد و از هر اقلیم فرهنگی، نمونه‌های شاخص و سرآمد را برمی‌گزیند و به واکاوی آنها می‌پردازد. ویژگی‌های مهم هر تجربه را بیرون می‌کشد و در نهایت همه این تجربه‌ها را که در پهنه زمین گسترده شده است، با هم مقایسه می‌کند تا نقاط اشتراک و افتراق آنها را روشن سازد. چراکه در صدد است در نهایت به سیستمی نظام‌مند برسد که قابل سنجش باشد. البته که استیس راه پیچاپیچ و ناهمواری برای پیمودن در پیش دارد، اما نتیجه و پاسخ او هر چه که باشد مسیر رسیدن وی به پاسخ، ما را با مسائل جالبی در حوزه مطالعات دین رو به رو می‌کند. 2- تنوع تجربه دینی از ویلیام جیمز از دیگر کتاب‌های سودمند در حوزه مطالعات دین، کتاب تنوع تجربه دینی از فیلسوف، روانشناس و پزشک برجسته آمریکایی، ویلیام جیمز است. این کتابِ بسیار چالشی که از مجموعه درس‌گفتارهای ویلیام جیمز برای گیفورد بر آمده است، امروزه به اثری کلاسیک در دین‌پژوهی تبدیل شده است. گیفورد، مجموعه‌ای از سخنرانی‌های سالانه است که در سال 1887 با هدف ترویج الهیات طبیعی و شناخت خدا پایه‌گذاری شد و به یکی از معتبرترین افتخارات در مجامع دانشگاهی اسکاتلند تبدیل گردید. ویلیام جیمز در کتاب تنوع تجربه دینی، با روشی تجربی به کنکاش در مواجهه انسان با امر قدسی و تجربه دینی می‌پردازد. البته او نیز مانند والتر استیس به فهم عرفی از دین و تجربه دینی اکتفا نمی‌کند و تلاش می‌کند تعریفی روشن و مشخص از آنها ارائه دهد و معلوم نماید که از دین به چه معنا سخن می‌گوید. او دین را به دو دسته نهادی و شخصی تقسیم می‌کند و دین شخصی را به دلیل اساسی‌تر و بنیادی‌تر بودن آن، برای پیش‌برد طرح خود برمی‌گزیند. پس از آن دو رویکرد را نسبت به دین، در پیش می‌گیرد؛ دین سالم‌اندیشان و دین بیماراندیشان. ویلیام جیمز از این جهت به اریک فروم در تقسیم‌بندی نوع دین‌داری نزدیک می‌شود. اساسا جیمز در کتاب تنوع تجربه دینی، درصدد پاسخ به این سوال است که گرایش‌های دینی چیستند و اهمیت فلسفی آنها چیست. این، دو سوال متمایز است. اولی پرسشی وجودی است که در پی روشن کردن ماهیت گرایش دینی و چگونگی و منشا و پیشینه آن است و دومی پرسشی ارزشی است و قصد دارد که معنا و اهمیت آن را روشن و ارزش‌گذاری کند. البته جیمز واقعیت‌های وجودی را به تنهایی برای تعیین ارزش، ناکافی می‌داند. از این رو وابستگی حالات روحانی و تجارب دینی را به فیزیولوژی، نورولوژی و استعدادهای مرضی بدن، دلیلی بر پست بودن دستاوردهایشان قرار نمی‌دهد و این مطلب را یادآوری می‌کند که هیچ حالت ذهنی‌ای وجود ندارد که تابع شرایط و فرآیندهای اندامی ما نباشد و از این زاویه نظریه‌های علمی همان قدر تابع شرایط اندامی هستند که هیجانات دینی. این رهگذر ویلیام جیمز که برای مطالعات دین حائز اهمیت است، او را به این سمت سوق می‌دهد که از چگونگی برقراری ارتباط میان انسان و ماورای طبیعت پرسش کند و پای خویشتن نیمه هشیار را به عنوان واسطه میان طبیعت و منطقه متعال، به میان آورد. از ایمان‌آوری و دگرگونی شخصیت سخن بگوید و درنهایت برای داوری، روی به پایگاه اصلی خود یعنی فلسفه آورد. کتاب تنوع تجربه دینی، چه موافق دستاورد نهایی آن باشید و چه نباشید، اثری سترگ در حوزه مطالعات دین است که شما را با انواع پرسش‌های جالب توجه و زاویه‌های دید جدید آشنا می‌کند. همچنین این کتاب یکی از اولین ها در حوزه مطالعه میان رشته‌ای علوم عصب ‌شناختی، روان‌شناختی و دین‌پژوهی است. 3- عقل و اعتقاد دینی از مایکل پترسون و دیگران کتاب دیگری که در زمینه مطالعات دین پیشنهاد می‌شود، کتاب عقل و اعتقاد دینی از مایکل پترسون و دیگران است که به عنوان درآمدی بر فلسفه دین نوشته شده است. کتابی سبک و ساده فهم که برای کسانی که آشنایی قبلی با فلسفه نداشته‌اند هم مناسب است. خط مشی اصلی کتاب ارائه مسائل عمده فلسفه دین و چکیده‌ای از مباحثات فکری دشوار و پیچیده کتاب‌های تخصصی این حوزه است.  کتاب عقل و اعتقاد دینی به مسائل و موضوعاتی چون تعریف دین، چیستی فلسفه دین، انواع تجربه دینی و مواجهه انسان با امر الوهی، رابطه عقل و ایمان، صفات خداوند و نسبت آنها با اختیار و اراده انسان، برهان‌های خداشناسی، مساله شر و پیامدهای منطقی آن، زبان دین و کارکردهای آن، معجزه و دخالت خداوند در امور زمینی، حیات پس از مرگ، سازگاری علم و دین و اخلاق دینی می‌پردازد. همه این موضوعات در مطالعات دین بسیار مهم هستند و هر کدام از این موارد خود دروازه‌ای برای ورود به دنیایی از نظرها و آرای متفاوت و مباحثات بی‌پایان است. نویسندگان کتاب عقل و اعتقاد دینی، تاکید اصلی‌شان بر ساختار این موضوعات بوده است. اینکه دانشجویان دریابند دقیقا موضوع از چه قرار است، ساخت منطقی آنها چیست و مخاطرات‌شان کدام است. البته کتاب بیشتر به مباحث خداشناسی توحیدی کلاسیک می‌پردازد؛ یعنی دیدگاهی که قائل به وجودی مجرد و برتر از جهان و خیرخواه محض است. همان چیزی که میان ادیان ابراهیمی مشترک است. با این حال، سرنوشت مسائل مورد بحث را در ادیان و نظام‌های الهیاتی غیر توحیدی بزرگ مانند هندوئیسم، بودیسم و سایر سنتهای غیر غربی نیز، دنبال می‌کنند. کتاب عقل و اعتقاد دینی، به فهم و درک ما از آنچه که در زیست ایمانی‌مان با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم، کمک می‌کند و گرچه شاید این طور به نظر رسد که آشنایی با چنین مباحثی در آنچه که به طور روزمره تجربه می‌کنیم تاثیری ندارد، اما در حقیقت به ما کمک می‌کند تا گره‌های ذهنی خود را در رابطه با نسبت‌مان با خدا و جهانی که در آن به سر می‌بریم، در همان زیست روزمره بهتر بشناسیم. هم به شکوفایی عقلانی ما در چگونگی باور یافتنمان می‌انجامد و هم حظی شخصی در پی دارد. 4- روانکاوی و دین از اریک فروم کتاب روانکاوی و دین از اریک فروم نیز برای مطالعات دین و درک جنبه‌های روانشناختی آن بسیار ارزشمند است. اریک فروم، روانشناس و روانکاو پرآوازه مکتب فرانکفورت است و آثار پر شماری در توجه به مسائل اساسی انسان و رشد و تعالی خویشتن وی نوشته است. اریک فروم در کتاب روانکاوی و دین که نخستین بار در سال 1950 منتشر گردید، به واکاوی رابطه دین و روانکاوی می‌پردازد. فروم خود این کتاب را دنباله‌ای بر اندیشه‌هایی که در اثر دیگرش؛ «انسان برای خویشتن» بیان شده، قلمداد کرده و آن را کاوشی در روانشناسی اخلاق در شمار آورده است. مساله این است که دین و روانشناسی هر دو بر یک چیز توجه دارند؛ انسان و کمک به رشد سالم او. در نتیجه پرسش از چگونگی رابطه این دو، هم در مطالعات دین و هم در پژوهش‌های مربوط به علم روانکاوی، مناسب و ضروری به نظر می‌رسد. «آیا روانکاو می‌کوشد قلمرو کشیش (بخوانید متولی دین) را اشغال کند و آیا اختلاف بین آنها اجتناب‌ناپذیر است؟ یا اینکه این‌ها هم‌پیمانانی هستند که در راه هدف‌های واحدی گام برمی‌دارند؟» و در نتیجه مکمل یکدیگر هستند؟ روانکاوان و متولیان دین هر دو طرفدار نظر اول هستند، اما اریک فروم طرح مجدد این مساله را در کتابش، برای روشن کردن این نکته می‌داند که «غیرقابل رفع بودن تعارض بین این دو قلمرو و یا اشتراک منافع آنها سفسطه و فریب است و رابطه آنها پیچیده تر از ان است که بی دردسر در یکی از این حالت‌ها قرار گیرد». کتاب روانکاوی و دین با کشیدن خط بطلان بر این فرض که خدا ناباوری و بی اعتقادی به دین، به معنای ناباوری و بی‌علاقگی به روح انسان نیز هست، از تمرکز روانکاوی بر بودن یا نبودن عشق در زندگی انسان به عنوان مساله اساسی زندگی او، سخن می‌گوید. در واقع فروم خاطر نشان می‌کند که روانکاوی فارغ از جدلهای الهیاتی درباب انتخاب دین، مساله‌اش این است که «آیا این دین، دینی است که به توسعه و پیشرفت انسان و خلاصی نیروهای ویژه او کمک می‌کند یا آنها را عقیم می‌سازد»؟  به نظر می‌رسد این مساله، که فروم در آثار دیگرش مانند گریز از آزادی نیز بدان اشاره کرده، در مطالعات دین نیز با اهمیت باشد. البته فروم در نهایت کتاب روانکاوی و دین را با طرح این نکته به پایان می‌رساند که مساله جدی‌تر از خدا، بت‌پرستی است. و بت‌ و دشمن امروزین انسان که باید نقاب از چهره‌اش بیندازیم، «خدا ساختن دولت و قدرت در نظام‌های خودکامه و خدا ساختن ماشین و موفقیت در فرهنگ ما است». 5- مقدس و نامقدس از میرچا الیاده کتاب مقدس و نامقدس از اسطوره‌شناس و دین‌پژوه رومانیایی؛ میرچا الیاده، آخرین مورد اما نه کم اهمیت‌ترین از لیست پیشنهادی ما در زمینه مطالعات دین است. این کتاب به طور مستقیم به باورهای دینی و مباحث آن نمی‌پردازد اما همچنان می‌توان آن را در لیست کتاب‌های مطالعات دین قرار داد. میرچا الیاده در مقدس و نامقدس مانند رودولف اتو در کتاب معروفش به نام مفهوم امر قدسی، به بررسی کیفیت تجربه‌های دینی و ماهیت آنها می‌پردازد. میرچا الیاده خود در مقدمه کتابش به کار اتو اشاره می‌کند و سپس از تفاوت کار خود با او می‌گوید. اتو ماهیت تجربه‌‌ای که از مواجهه با امر الوهی حاصل می‌شود را تا آنجا که غیرعقلانی است و وجه عاطفی دارد، دنبال می‌کند اما الیاده می‌خواهد امر مقدس را با همه پیچیدگی‌های آن و در شکل گسترده ترش واکاوی کند.  از نظر الیاده تمایز گذاشتن میان مقدس و نامقدس سرآغاز و سرچشمه پدیدار شدن دین بر روی زمین است. از این رو کتاب مقدس و نامقدسِ خود را، به عنوان مقدمه‌ای کلی بر تاریخ ادیان معرفی می‌کند. مقدس و نامقدس دو شیوه بودن در جهان‌ هستند؛ دو موقعیت که انسان در تاریخ خود، پذیرفته است. الیاده تلاش می‌کند تا در این کتاب کوچک نشان دهد که انسان مذهبی، چه طور و از چه راه‌هایی می‌کوشد تا سر حد امکان در عالم مقدس باقی بماند و از تقدس درآمدن جهان است که تجربه انسان غیرمذهبی را می‌سازد.  به قلم "قاصدک حسینی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

آخرالزمان، مفهومی دینی است که به دوره‌ی زمانی خاصی در عصر پایانی جهان اطلاق می‌شود و با پیش‌بینی‌هایی درباره پایان جهان و یا تغییرات اساسی در ساختار جامعه انسانی قبل از ظهور منجی همراه است. این دوره که در ادیان مختلف علی‌رغم اتفاق نظر در وجود آن، با جزئیات، مراحل و اتفاقات گوناگونی توصیف شده است، دوره‌ای است که به ظهور منجی بشریت و تحقق آرمان‌های انبیا برای ایجاد یک جبهه توحید و برقراری حاکمیت جهانی ادیان الهی خواهد انجامید.  در اسلام - به ویژه در مذهب تشیع که شفاف‌ترین و گویاترین چشم‌انداز از آخرالزمان را بر پایه آیات و روایات ارائه می‌دهد - این دوره با تحولات عظیمی در جهان همراه خواهد بود که در نهایت به ظهور مهدی موعود (عج) و برقراری عدالت و صلح جهانی خواهد انجامید. به طور کلی مبارزه بین حق و باطل یک مسئله مستمر در تاریخ بشر بوده است که بر اساس منابع، در آخرالزمان با تمرکز بر اسلام، به اوج خود می‌رسد.  امروزه آخرالزمان‌شناسی نه تنها مسئله‌ای مهم در بین شیعیان و مسلمانان، بلکه به دغدغه‌ای مهم در میان سایر ادیان و به ویژه جوامع علمی مطرح در دنیا نیز تبدیل شده است و از آن برای برنامه‌ریزی آینده استفاده می‌شود.  در این زمینه، آگاهی از برنامه‌ها و استراتژی‌های دشمنان که در تلاش برای مقابله با اهداف زمینه‌ساز ظهور و تحقق حاکمیت جهانی اسلام هستند، باید همیشه در اولویت کار منتظران ظهور امام عصر قرار گیرد. این هدف فقط با داشتن دانش آینده‌پژوهی مهدوی و رصد دقیق طرح‌ها، نقشه‌ها و برنامه‌های فتنه‌انگیز دشمنان در کشورها و مناطق مختلف جهان، به ویژه در مناطقی که درگیر واقعه ظهور هستند، قابل دستیابی است. آینده‌پژوهی مهدوی با تکیه بر هشدارهای حدیثی در تراث مهدوی و محور قرار دادن گزارشات درباره فتنه‌ها و بحران‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی، امکان وقوع آن‌ها را در جغرافیای کشورهای نقش‌آفرین عصر ظهور، یعنی منطقه شام (سوریه)، ایران، عراق، فلسطین و عربستان رصد می‌کند و اذهان را متوجه رویدادهای تأثیرگذار در آینده می‌سازد. بیشتر بخوانید: نقشه‌ی نقشِ بر آب | معرفی کتاب هایی درباره فلسطین و اسراییلاین مسئله کمک می‌کند تا “جامعه منتظر” برای مقابله با این چالش‌ها آماده شود و از غفلت درباره نقشه‌ها، طرح‌ها و توطئه‌های دشمنان امام زمان (عج) در امان مانده و آگاه شود.  نشانه های آخرالزمان بر اساس روایات برای هر کدام از مناطق نام برده شده که در جغرافیای ظهور یعنی مثلث "مکه - کوفه - قدس" قرار دارند، تحولات و رویدادهای خاصی پیش‌بینی شده‌است که تاثیرات مهم و عمیقی بر امنیت منطقه‌ای و جهانی خواهند داشت.  از ایران و انقلابی به رهبری مردی از قم، با هدف تشکیل حکومتی زمینه‌ساز، جهت حکومت جهانی امام زمان (عج) گرفته تا فتنه‌ی شام و هرج‌الروم و شروع حرکت مسلحانه‌ی سفیانی و حتی برنامه‌ی جبهه‌ی باطل برای عراق، شهادت نفس زکیه در عربستان و وقوع خسف بیداء در این منطقه و در نهایت تکمیل شدن اتفاقات این پازل در فلسطین و فتح نهایی آن که بعد از ظهور، به دستان مبارک امام عصر (عج) و حضرت عیسی (ع) خواهد بود. این دوره از تاریخ با علائم شاخص و متفاوتی همراه است. در روایات اسلامی، نشانه‌های بسیاری برای آخرالزمان ذکر شده که به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:  نشانه‌های حتمی، که قطعا اتفاق خواهند افتاد و نشانه‌های غیرحتمی که بدون تحقق آنان نیز ظهور رخ می‌دهد.  از جمله حوادث پیش‌بینی شده‌ای که به رخدادهای ایران نیز ارتباط دارد، "آتش مشرق" است که با ویژگی‌های مشخصی در روایات ذکر شده و پیش از ظهور وقوع خواهد یافت. در مورد این نشانه چند دیدگاه و احتمال مختلف مطرح بوده که هر کدام جای بررسی دارد؛ این اتفاق می‌تواند ناشی از پدیده‌ای فلکی- نجومی و یا تقابلی نظامی و انفجار هسته‌ای باشد که شاید منشا آن؛ آتش شرق عربستان، حمله به ایران و محور مقاومت شیعی و یا حمله ایران و جبهه شیعی به مثلث "غربی، عبری، عربی" باشد.  آتش مشرق به عنوان گزاره‌ای مهدوی، از این حیث که نشانه‌ای برای آغاز قحطی و گرسنگی در جهان در نتیجه‌ی وقوع جنگ جهانی محسوب می‌شود، دارای اهمیتی دو چندان است و حکومت‌ها باید در این فرصت برای ذخیره استراتژیک غذایی کوشیده و تدابیر اقتصادی لازم را در نظر گیرند.  در واقع، بر اساس روایات، ترتیب حوادث قبل از ظهور چنین است:  آتش مشرق، هرج‌الروم یا جنگ جهانی، سال‌قحطی و گرسنگی و سپس حضور مارقه‌الروم در فلسطین به دفاع از اسرائیل که وارد جنگ با ایران و مقاومت شیعی خواهد شد.  "مارقه‌الروم"، آخرین نشانه‌ی فتنه شام، قبل از ظهور است و بعد از آن سفیانی که مورد حمایت یهود و نماینده محور "غربی، عبری، عربی" است، وارد تحولات میدانی جنگ طولانی سوریه خواهد شد.  مارقه الروم به گروهی از دشمنان در عصر ظهور اشاره دارد که با مسلمانان درگیر خواهند شد و مصداق آن، نظامیان غربی که هم‌پیمان اسرائیل بوده و برای حمایت از آنان وارد خاورمیانه شده‌اند، می باشد؛ که البته در جنگ با زمینه‌سازان ظهور امام عصر (عج) شکست سختی خواهند خورد.  این امر در آیات ابتدایی سوره روم به عنوان بشارتی غیبی برای مسلمانان وعده داده شده است. البته این وعده در ابعاد مختلف مانند: زمان نزول، شان نزول، طرفین جنگ و حتی علت شادی مطرح شده‌ی مسلمانان در این آیات، مورد اختلاف مفسران قرار گرفته است. اما مسئله‌ای که در آن شک و تردیدی نیست، پیش‌گویی غیبی قرآن از آینده و خبر از زمان جنگ ایران و مقاومت شیعی با مارقه‌الروم و اسرائیل در مرز فلسطین و پیروزی جبهه حق است که از بشارت‌های حتمی و تخلف‌ناپذیر قرآن در سوره‌ی روم است. پیشنهاد کتاب برای شناخت بیشتر نشانه های ظهور و آخرالزمان دکتر مصطفی امیری در سه کتاب «خاورمیانه عصر ظهور»، «آتش مشرق قبل از ظهور» و «مارقه الروم» به طور کامل مسائل مطرح شده را مورد بررسی قرار داده و بر اساس روایات، صحیح‌ترین احتمال را تبیین و مشخص نموده‌اند. از نقاط قوت آثار ایشان، در کنار استنادهای پرشمار و معتبر تاریخی که به میزان ارزشمندی این آثار افزوده، بیانی شیوا و خواندنی است که هم برای مخاطب عام جذابیت خواهد داشت و هم برای جامعه علمی و دانشگاهی قابل استفاده است. کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف ارسال رایگان: blog1 از پاتوق کتاب خریداری کنید. به قلم فائزه حیدرپور

مرگ حقیقتی قطعی و غیرقابل انکار برای هر موجود زنده می باشد که خداوند چشیدن طعم آن را به عنوان یک قانون کلّی بیان نموده، می فرماید: «کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ»؛ «همه کس چشنده مرگ است.» از جمله آثار یاد مرگ، رهایی از غفلت و هشیاری نسبت به حقایق مهم پیرامونمان می باشد. در واقع، ما انسانها از یاد مرگ می ترسیم و فریب دنیا را می خوریم و به بازیچه سرگرم می شویم؛ در حالی که برای آخرت آفریده شده ایم؛ ولی این دنیا را که در آن هستیم دوست داریم. هیچ گاه نباید فراموش کنیم که زندگی ما نَفَسهایی است که شمرده می شود و چون نَفَسی بگذرد، قسمتی از آن کاسته شده و قدمی به مرگ نزدیک تر شده ایم. و باید گفت: «جثّه های خاموش، تو را موعظه می کند و مرده ساکت به تو می گوید، استخوانهای پوسیده و تنهای خفته سخن می گوید و قبر تو را که هنوز زنده مانده ای میان قبرها نشان می دهد.» به همین دلیل است که هر امر مربوط به مرگ، می تواند عامل بیداری و دوری فرد از غفلت محسوب گردد. در باب موضوع مرگ و مواقف حشر کتاب های خواندنی وجود دارد که چند عنوان را به اختصار ارایه میکنیم. آن سوی مرگ نویسنده در کتاب آن سوی مرگ به بررسی تجربیات نزدیک به مرگ افراد پرداخته و سعی دارد تصویر واقعی از جهان پس از مرگ و جسم اثیری انسان را با بهره‌گیری از گفته‌های افرادی که این تجربه را داشته‌اند، به تصویر بکشد. تلاشی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان از لحاظ ادبیات محتوایی و قلم موفق بوده. آنچه که در این کتاب آمده با آموزه‌های دینی و آیات و روایات  تطابق قابل قبولی دارد. این کتاب که در سه فصل و در قالب سه داستان روایت می‌شود در بردارنده تجارب مشترکی است از افراد مختلف که نویسنده کوشیده با انتخاب مناسبی از میان همه داستان‌ها و مصاحبه‌ها، روایت را انتخاب کند که بیشترین فصل مشترک را با همه آنچه که شنیده و دیده بود داشته باشد. داستان اول: "سفر به دنیای پس از مرگ" در این داستان، یک فرد که تجربه‌ای نزدیک به مرگ داشته است، جزئیاتی از سفر خود به دنیای پس از مرگ را بازگو می‌کند. این تجربه شامل دیدار با ارواح یا وجودهای متفاوت، نورهای روشن و حس آرامش و آزادی است. نویسنده در این داستان به تأثیر چشم‌انداز دینی بر این تجربه نیز پرداخته و گفته‌ها و آیات مرتبط را درون داستان گنجانده است. داستان دوم: "پیرامون زمان و مکان" در این داستان، شخصی دیگر که به مرز مرگ نزدیک شده است، توضیح می‌دهد که در آن لحظه، او به عنوان یک جزء از یک وحدت بزرگ حس می‌شود. این تجربه به او امکان می‌دهد که از زمان و مکان فراتر رفته و حقیقتی عمیق‌تر از واقعیت‌های مادی را تجربه کند. نویسنده در این داستان، توازن بین دین و علم، و ارتباط این تجربه با آموزه‌های دینی را مورد بررسی قرار داده است. داستان سوم: "بازگشت به زندگی" آخرین داستان در این سه گانه، تجربیات یک فرد که از مرگ بازمی‌گردد را توصیف می‌کند. این شخص، پس از تجربه مرگ، به زندگی باز می‌گردد و قصد دارد تا دیگران را به این حقیقت‌هایی که خود تجربه کرده است، آگاه کند. نویسنده در این داستان به ابعاد اجتماعی و انسانی این تجربه پرداخته و نشان داده است که چگونه این تجربه می‌تواند زندگی فرد و اجتماع را تغییر دهد. این روش تحقیق و نگارش که توسط نویسنده‌ای مانند صادقی به کار گرفته شده است، به نام "روش تاریخ‌نگاری داستانی" یا "تاریخ‌نگاری با قلم رمان‌نویسی" شناخته می‌شود. در این رویکرد، نویسنده با ترکیب عناصر مستندی و ادبی، سعی در ثبت و بازگو کردن تاریخ و رویدادها دارد. او از روایات شفاهی و خاطرات افراد بهره می‌برد و سپس با تحقیق مستقل و بررسی منابع تاریخی، سعی در اثبات یا رد صحت این خاطرات دارد. این رویکرد می‌تواند به خواننده اجازه بدهد تا به یک دیدگاه گسترده‌تر از رویدادها دست یابد و درک بهتری از زمینه تاریخی و اجتماعی آنها پیدا کند. از طرف دیگر، استفاده از عناصر رمانی و ادبی می‌تواند موجب جذابیت بیشتر مخاطب شود.سه دقیقه در قیامت کتاب «سه دقیقه در قیامت» تجربیات نزدیک به مرگ و نگاهی به جهان پس از مرگ را به تصویر می‌کشد. راوی در طی سه دقیقه‌ای که از بدنش جدا شده، تجربیاتی متفاوت و غیرمتداول را مشاهده می‌کند که ممکن است در ذهن افراد عادی به سختی قابل فهم باشد. این کتاب روایت یک مدافع حرم است که در طی یک عمل جراحی، سه دقیقه روح از بدنش جدا می‌شود و وارد عالم برزخ می‌شود و تجربه‌ای نزدیک به مرگ را تجربه می‌کند و سپس با کمک پزشکان در اتاق عمل، دوباره به زندگی برمی گردد .  این کتاب کوتاه به مفاهیم مهمی مثل صدقه‌، حق‌الناس، دست‌گیری از نیازمندان و نیکی به پدر و مادر میپردازد. معاد: پاسخ به شبهات کلامی دفتر پنجم از سری مجموعه «پاسخ به شبهات کلامی» به تحلیل، نقد شبهات و پرسش های مطرح درباره معاد (شامل عالم برزخ و قیامت) اختصاص یافته است. نویسنده در این دفتر از رویکرد کلامی و فلسفی استفاده کرده و می‌خواهد شبهات را با استدلال منطقی و فلسفی پاسخ دهد. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که نویسنده به ضرورت گاهی استفاده از رویکرد عرفانی نیز اشاره کرده است. نکته مهم دیگر این است که نویسنده بر اساس اهمیت هر شبهه، میزان پرداخت و تحلیل را مشخص می‌کند و این ممکن است باعث شود که پاسخ به برخی از شبهات به صورت جزئی و مختصر ارائه شود، و برخی دیگر چندین صفحه را به خود اختصاص دهد. خواننده در حین مطالعه این تحقیق نه تنها پاسخ شبهات را دریافت میکند، بلکه نکات و تحلیل‌های جدید نویسنده را نیز خواهد دید. این نکات ممکن است نتیجه تأملات عمیق و زوایای جدید نگارنده باشند که به خواننده اجازه می‌دهد تا مسائل را از دیدگاه‌های متنوع تری مورد بررسی قرار دهد. در نگاه کلی این دفتر یک تالیف فلسفی و کلامی است که با تحلیل شبهات معاد، به خواننده فرصت می‌دهد تا علاوه بر دریافت پاسخ‌های موجود، با نگاه‌ها و تأملات جدیدی نیز آشنا شود. منازل الاخره منازل الْآخره کتابی است به زبان فارسی درباره مرگ و حوادث پس از آن، در این کتاب به حقیقت مرگ می‌رسیم و اینکه مرگ پایان زندگانی انسان نیست، بلکه آغاز مرحله‌ای جدید از زندگانی اوست. در این نوشتار، نویسنده به بررسی اهمیت و خطرات هر یک از منزل‌گاه‌های پس از مرگ می‌پردازد و در عین حال، ابزارها و وسایلی را ارائه می‌دهد که به افراد کمک می‌کند تا از هراس و وحشت این منزل‌گاه‌ها فرار کرده و به سلامت و مصونیت دست یابند. بخش های این کتاب شامل: مرگ، قبر، برزخ، قیامت، بیرون آمدن از قبر، میزان، حسابرسی، پرونده، صراط و عذاب جهنم است که پس از هر بخش، داستان‌هایی از مرگ و حوادث مربوط به آن ذکر شده و در پایان کتاب نیز داستان‌هایی از مومنان آمده است. در ضمن منبع مورد استناد هر داستان و حکایت در پانوشت کتاب آورده شده است.   کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف ارسال رایگان: blog1 از پاتوق کتاب خریداری کنید.